Studiereis Frankfurt en Stuttgart
Kwaliteit hoeft niet altijd veel te kosten of veel tijd in beslag te nemen. Soms zitten verbeteringen in de kleine dingen of “zachte” kant van deze sector. Hoe werk je samen om je doelen te halen? Hoe zorg je ervoor dat je het publiek kunt betrekken zonder dat dit tegenstrijdig werkt? In het kader van deze vragen reisden eind september een groep JV’ers af naar Frankfurt en Stuttgart om dit uit te zoeken.Een sector die vaak met het publiek strijdt en ook veel maatschappelijk belang heeft is uiteraard de luchtvaartsector. Op de luchthaven van Frankfurt hebben ze een ingewikkelde relatie met hun omwonenden. De luchthaven moet uitbreiden omdat Frankfurt ook groeit. Maar er is weinig ruimte en dit betekent dat de omwonenden hier wel last van gaan ondervinden. Hoe ga je hiermee om?
Als eerste bezochten we het Umwelt- und Nachbarschaftshaus (UNH) waar alle partijen om de tafel zitten om issues te bespreken en gezamenlijk oplossingen te bedenken. Daar maakten we kennis met de botsende belangen tussen de partijen en de acties die ze hebben ondernomen om de rellen, die ze in de jaren 80 hadden, te voorkomen. Het UNH is onafhankelijk van de luchthavenexploitant en kan daardoor onafhankelijk advies geven en data vrijstellen voor iedereen. Ook bemiddelt het UNH tussen de gemeentes en zorgt dat de lasten eerlijk verdeeld worden.
Vol inspiratie van hoe men gezamenlijk conflicten kan oplossen zonder dat men zich in zijn positie verschuilt, deden we in groepjes het OV-spel om het OV en de stad beter te leren kennen.
De volgende ochtend reisden we vroeg af naar Stuttgart, thuisstad van onder andere Mercedes en Porsche. Ondanks dat deze stad bekend staat om deze twee automerken, heeft Stuttgart een uitgebreid OV-systeem van premetro, trams, bussen en een tandraadbaan.
We maakten eerst kennis met de lokale vervoerder Stuttgarter Straßenbahn AG (SSB). We konden nog voor aankomst bij hun hoofdkantoor in hun gloednieuwe Stadler-tram instappen, die net in gerbuik is genomen. De SSB vertelde over de 42 (bus)vervoerders in de regio Stuttgart die samen in het Verkehrsverbund Stuttgart (VVS) werken zodat de reiziger vlekkeloos van tram naar bus naar trein kan overstappen. Hierna kregen we een rondleiding door de werkplaats waar ons o.a. over de ombouw van tram naar premetro werd verteld, die enkele maanden geleden afgerond is.
In de middag gingen we Stuttgart in om kennis te maken met de vervoersautoriteit VVS, het coördinerende orgaan dat ervoor zorgt dat elke vervoerder goed met elkaar samenwerkt. De VVS bestaat voor de helft uit vervoerders en voor de andere helft uit deelnemende gemeentes, wat een unieke constructie is in Duitsland. De VVS zorgt voor de inkomstenverdeling en de dienstregeling. Ook regelen ze de kaartverkoop en doen ze de marketing voor het OV van de regio.
De VVS wil zich echter niet beperken tot het OV maar is ook bezig om een mobiliteitskaart, zoals de ov-chipkaart, te introduceren. Deze kaart maakt het mogelijk om niet alleen met het OV te reizen maar ook een deelauto of deelfiets te reserveren of te parkeren in de stad. Zo heeft de VVS onlangs de VVS-Mobilpass in het leven geroepen, die iedereen met een abonnement nu al gratis krijgt. Hiermee krijgt de reiziger fikse kortingen bij de deelnemende partners (trein, auto en fiets) zonder extra aanmelding omdat de VVS het aanmeldproces faciliteert. We zijn onder de indruk dat de VVS niet alleen haar kerntaken perfect wil verzorgen maar ook de hele keten voor de reiziger toegankelijk wil maken.
Na ons bezoek bij de VVS kon de groep genieten van het Canstatter Was’n, het twee na grootste volksfeest van Duitsland. Onder genot van typische Duitse dranken en muziek konden we met z’n allen het weekprogramma feestelijk afsluiten.
De volgende ochtend bezochten we als laatste het projectcentrum Stuttgart 21. Al jaren zijn er plannen om het station in Stuttgart 90 ̊te draaien, ondergronds aan te leggen en aan te laten sluiten op een nieuwe hogesnelheidslijn die naar de luchthaven gaat. Na jarenlange planning barstten er tientallen demonstraties uit in de stad tegen het project. Uiteindelijk werd de weerstand tegen het project nationaal nieuws en het woord “Wutburger” (woedende burger) een welbekend spreekwoord.
Ondanks de demonstraties heeft het merendeel van de bevolking in een referendum zich voor het project uitgesproken en nu zijn de eerste bouwactiviteiten zichtbaar. In het projectcentrum kun je het nieuwe station en een overzicht van de nieuwe tracés bekijken. Ook hebben we de voor- en nadelen van het project bediscussieerd. Na afloop van ons bezoek aan het projectcentrum hebben nog enkele JV’ers het anti-projectcentrum bezocht, wat een interessante tegenhanger was.
Hierna werd de studiereis afgesloten en hadden we de tijd om de stad in te gaan of het bijzondere OV te bezoeken. Zo is de Tandradbahn nog uitgeprobeerd en kon voor sommige toch het bezoekje aan het Porsche/Mercedes museum niet ontbreken.